ساماندهی فضایی مقصدهای گردشگری در مقیاس ناحیه ای، مورد مطالعه: شهرستان طرقبه شاندیز

روند کنونی توسعه فضایی گردشگری شهرستان طرقبه شاندیز متأثر از ساختار فضایی فعلی آن بی نظمی هایی را در سلسله مراتب عملکردی مقصدهای گردشگری آن نشان می دهد. پیامد این بی نظمیِ فضایی تضعیف نقش مقصدهای پیرامونی در نتیجه ی تمرکز عوامل توسعه و منافع ناشی از آن در قطب های گردشگری شهرستان بوده است، که خود زمینه ساز بروز ناهنجاری و مشکلات فضایی در قطب های گردشگری شهرستان نیز شده است. لذا ساماندهی فضایی گردشگری شهرستان طرقبه شاندیز به عنوان هدف نهایی این پژوهش مورد توجه قرار گرفت. برای این منظور از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شد. روش و ابزار گردآوری اطلاعات نیز مبتنی بر روش های اسنادی و میدانی بود. جامعه آماری تحقیق کلیه مقصدهای گردشگری بالقوه و بالفعل واقع در شهرستان در نظر گرفته شد و در مرحله تعیین وزن معیارها متخصصین و خبرگان گردشگری آشنا با مفاهیم تحلیل فضایی جامعه آماری مورد نظر را شکل دادند. برای تحقق هدف نهایی پژوهش در ابتدا با بررسی ادبیات موضوع 3 مولفه و 8 معیار تأثیرگذار در ارزیابی و رتبه بندی مقصدها و به تبع آن سطح بندی و ساماندهی سلسله مراتبی فضایی آن ها شناسایی شد. به منظور تعیین وزن و اهمیت هر یک از معیارها نظرسنجی از صاحبنظران امر صورت گرفت و به کمک روش ahp وزن دهی انجام شد. در ادامه به کمک تکنیک پرومتی نسبت به تعیین امتیاز نهایی و رتبه بندی مقصدها اقدام شد. سپس بر اساس این امتیازات نهایی و به کارگیری روش تحلیل خوشه ای سطح بندی مقصدهای گردشگری صورت گرفت و با استفاده از روش نقطه ی شکست قلمروی عملکردی مقصدهای سطوح مختلف شناسایی شد. نتایج نهایی این پژوهش وجود نظام سلسله مراتبی چهارسطحی را در منطقه نشان داد که هم در ساختار عمودی، هم در ساختار افقی و هم در توزیع عملکردها با بی نظمی ها و شکاف هایی روبه روست. با توجه به نتایج حاصل و از طریق مقایسه ی الگوی وضع موجود با الگوی تجریدی مبتنی بر نظریه های مکانی-فضایی و تعدیل آن متناسب با الزامات حاکم بر منطقه، الگوی سازمان فضایی پیشنهادی شهرستان طرقبه شاندیز ارائه گردید.